برای پدر شدن آماده باش (قسمت اول)
تولد نوزاد، رویدادی بزرگ در زندگی شماست. این لحظه، پایان 9 ماه انتظار و شروع یک زندگی جدید و آغاز رسمی روابطی جدید و صفحه نخست داستان زندگی یک عمر است. معمولا از هر 10 مرد 9 مرد مایل به حضور در لحظه وضع حمل همسرشان هستند.

نقش شما

نقش شما به عنوان پدر در هنگام زایمان همسرتان چیست و به خاطر چه کسی باید در اتاق زایمان حضور داشته باشید؟ به خاطر خودتان، همسرتان و یا نوزادتان؟ در واقع به خاطر هر سه. شما در اتاق زایمان شاهد بخشی از تاریخ زندگی خود هستید. در این موقعیت، شما حامی نزدیک ترین فردتان، در یکی از سخت ترین تجربیات جسمی و روحی او جهت تولد نوزادی که به طور مشترک به وجود آورده و پرورش داده اید، خواهید بود. ضمنا، شما به عضو جدید خانواده تان خوش آمد خواهید گفت. برای بسیاری از مردان، لحظه تولد نوزاد رویدادی تقریبا اعجازانگیز است، اما مشاهده همسر در حال درد کشیدن، می تواند ناگوار و غم انگیز نیز باشد، به ویژه اگر ندانید که دقیقا چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

ایفای نقش پدر

برای آنکه نقش خود را به طور کامل ایفا کنید، باید از مکانیزم زایمان آگاهی داشته باشید. اگر بخواهید در حین زایمان مدام از همسرتان یا پزشکان و ماماها بپرسید که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، کمکی به همسرتان نخواهید کرد. این گونه سوالات در چنین شرایطی، وقت همسرتان و کادر پزشکی را تلف خواهد کرد. همسرتان از شما انتظار دارد خواسته ها و احساساتی را که قبلا برای شما شرح داده، به آگاهی کادر پزشکی برسانید. ضمنا شما باید به همسرتان کمک کنید تا در این شرایط، بر ترس و اضطراب زایمان غلبه کند.

برنامه ریزی برای زایمان

ماماها و پزشکان، اغلب به زوج ها توصیه می کنند که برنامه ریزی مکتوبی قبل از تولد نوزاد انجام دهند تا هیچ چیز از قلم نیفتد. البته ممکن است اتفاقات پیش بینی نشده ای سبب تغییر برنامه شوند، اما مکتوب کردن برنامه به هر حال باعث آمادگی بیشتر شما برای پیشبرد این امر خواهد شد. از آنجایی که همسرتان زایمان را تجربه خواهد کرد، بدیهی است که خواسته های او در برنامه ریزی باید در اولویت باشند.
پس سعی کنید که حتما به این مساله توجه کافی داشته باشید. البته این برنامه ریزی، امری حدودی است و وقتی زایمان آغاز می شود، ممکن است همسرتان بخواهد برخی نظرات خود را تغییر دهد. در برنامه ریزی برای زایمان و تولد نوزاد، موضوعات زیر باید در نظر گرفته شوند:
فردی که زایمان را انجام خواهد داد، نظرات همسرتان، روش های تسکین درد مورد نظر همسرتان، انتخاب همسرتان برای نحوه وضع حمل، آن دسته اقدامات پزشکی که همسرتان نسبت به آنها رضایت دارد، انتخاب همسرتان برای اولین برخورد با نوزاد پس از تولد، نگرش همسرتان نسبت به تغذیه نوزاد با شیر مادر، تصمیم گیری در خصوص مشکلات پیش بینی نشده نظیر نیاز به عمل سزارین یا دیگر اقدامات برای تسریع روند زایمان.

نکات ویژه

دلایل خوب فراوانی برای حضور پدر در لحظه تولد نوزاد وجود دارد که برخی از آنها بدین قرارند: تولد نوزاد، لحظه ای فراموش نشدنی و تاثیر گذار در زندگی است، حمایت از همسر، کمک به همسر در برقراری ارتباط با کادر پزشکی، خوشامدگویی به نوزاد!
برخی چیزها که باید برای مراجعه به بیمارستان آماده شوند:
فهرستی از شماره تلفن بستگان و دوستان نزدیک، مقداری نوشیدنی و غذای سبک، دوربین عکاسی یا فیلمبرداری برای ثبت تصویر نوزاد بلافاصله پس از تولد.
ساک همسرتان باید حاوی این موارد باشد:
لباس راحت، سینه بند مخصوص شیردهی، نوار بهداشتی، لباس زیر راحت و مناسب، لوازم شخصی نظیر مسواک و خمیر دندان، حوله، برس، صابون و موارد مشابه.

لوازم مورد نیاز برای نوزاد

پوشک، لباس نوزادی، لباس گرم برای خروج از بیمارستان و رفتن به منزل، پتوی سبک.

آنچه که رخ خواهد داد

شما و همسرتان چه تصمیم بگیرید که زایمان در منزل انجام شود و چه بخواهید که این کار در بیمارستان صورت پذیرد، دست کم یک ماما را در کنار خود خواهید داشت. اگر زایمان در منزل انجام شود، شما عملا دستیار آن ماما خواهید بود. برای زایمان در بیمارستان، معمولا پزشکانی نیز در اتاق زایمان حضور خواهند داشت که البته آنان نیز مایلند شما تا جایی که ممکن است در زایمان همکاری داشته باشید.

حامی همسرتان باشید

ما با پزشکان تفاوت داریم، بنابراین ممکن است مایل باشیم نقشی حاشیه ای ایفا کنیم و همسرمان را برای زایمان به دست متخصصین بسپاریم. اما در چنین شرایطی نیز وظیفه ای بسیار مهم یعنی حمایت از همسر بر عهده شما خواهد بود.
حضور شما در هنگام زایمان سبب خواهد شد که همسرتان بتواند شما را که پدر نوزاد هستید، در میان چهره های ناآشنای کادر پزشکی ببیند. او ممکن است بخواهد با شما در خصوص توصیه های کادر پزشکی گفت و گو کند و آنها را با برنامه ای که قبلا به کمک یکدیگر تهیه کرده بودید، مقایسه نماید. ممکن است لحظاتی وجود داشته باشند که آنچه به گفته کادر پزشکی روش بهتری برای انجام زایمان است، با آنچه همسرتان حس می کند متفاوت باشد، در چنین شرایطی به حرف همسرتان گوش کنید. از او حمایت نمایید و خواسته ها و نظراتش را به کادر پزشکی منتقل سازید. مشاهده درد کشیدن آنکه دوستش دارید ممکن است ناراحت کننده باشد، اما به خاطر داشته باشید که درد، بخش طبیعی از زایمان است. غریزه حمایتی شما ممکن است سبب شود که به کادر پزشکی فشار آورید تا اقدامی جهت تسکین درد همسرتان به عمل آورند، اما بهتر است قدری تامل کنید و به این موضوع بیندیشید که تحمل این لحظات به تولد نوزادتان منجر خواهد شد. پس بهتر است با تشخیص صحیح موقعیت، خونسردی خود را حفظ کنید.

راه های کمک به همسرتان در حین زایمان

زایمان می تواند فرآیندی طولانی و خسته کننده باشد و هنگامی که همسرتان در حال انجام آن است، راه های زیادی وجود دارند که شما به او کمک کنید و تشویقش نمایید. برخی از آنها بدین قرارند:
پشت او را بمالید تا درد ناشی از انقباضات را تسکین دهید، خود را تکیه گاه او قرار دهید تا بتواند وضعیت هایی که باعث تسکین درد می شوند و آنها را در کلاس های دوران بارداری فرا گرفته، قرار گیرد، پیشانی او را پاک کنید و نوازش دهید، تشویقش کنید و به او کمک نمایید تا نفس عمیق بکشد، اگر میل داشت، قدری نوشیدنی به او بدهید، موسیقی آرام بخشی برای او پخش کنید، از طریق گفت و گو با او، حواسش را از درد پرت نمایید، زمان انقباضات او را مورد توجه قرار دهید، فرم های ضروری بیمارستان را پر کنید.

سوپاپ اطمینان باشید!

در طی زایمان ممکن است در لحظاتی درد همسرتان آنقدر زیاد شود که او متانت خود را از دست بدهد و بر سر کسی فریاد بکشد. او ممکن است این کار را با کادر پزشکی بکند. البته آنان تجربه کافی در این خصوص دارند و می دانند که این عمل، خارج از اراده خانم ها در حین وضع حمل است. همسرتان ممکن است بر سر شما نیز فریاد بکشد، پس انتظار و آمادگی آن را داشته باشید. شما باید در واکنش به چنین رفتاری، سخنانی آرامش بخش و تشویق کننده به همسرتان بگویید. باید بدانید که فریاد کشیدن همسرتان بر سر شما، به دلیل صمیمیتی است که او نسبت به شما دارد.

پس از تولد نوزاد

وقتی نوزاد شما به دنیا آمد، ماماها یا پرستاران او را تمیز خواهند کرد و پس از دقایق کوتاهی او را به شما خواهند داد. معمولا زمانی که همسرتان در حال دریافت مراقبت های پزشکی (مثل جداسازی جفت) است، نوزاد تحویل شما داده خواهد شد. غیر ممکن است که در چنین لحظه ای شما احساساتی نشوید. از بروز عواطف و احساساتتان شرم نکنید. کادر پزشکی در گذشته پدران زیادی را دیده اند که همگی آنها احساساتی مشابه شما داشته اند. پیوند شما با نوزاد از همین لحظه آغاز می شود. کادر پزشکی به سرعت کارهایشان را انجام می دهند و محل را ترک می کنند تا شما و همسرتان با نوزاد تنها باشید. قدر این لحظات گرانبها را بدانید و آن را از دست ندهید. ممکن است همسرتان بخواهد در خصوص زایمان با شما سخن بگوید، یا از آنچه شما دیده اید و تجربه کرده اید، اطلاع حاصل نماید. شاید هم فقط از شما بخواهد که با هم به نوزاد دوست داشتنی کوچکتان خیره شوید.

یک وقفه عجیب

اگر زایمان همسرتان پیچیده و همراه با عوارضی باشد، یا او تحت عمل سزارین قرار گرفته باشد، ممکن است مجبور باشد مدتی در بیمارستان بماند تا بهبود نسبی حاصل کند. شما هم خسته اید و ممکن است بخواهید به منزل بروید تا استراحت کنید. از این بابت ناراحت نباشید. قطعا به زودی انرژی کافی به دست خواهید آورد. اگر بچه های دیگری هم داشته باشید، آنها به محبت و توجه ویژه شما در این برهه نیازمندند.
منبع:ماهنامه دنیای سلامت شماره ی 29